*Əhalinin müalicəsi üçün dəyişdirilmiş niyyət əsasən 28 gün müddətində həm baza, həm də ikiqat kor fazada mövcud olan qıcolma gündəlikləri qiymətləndirilən pasiyentlərdə dərmanları öyrənmək üçün randomizəedilmiş bütün xəstələr kimi təyin olunmuşdur.

Farmakokinetikası

Absorbsiyası

Daxilə qəbul edildikdən sonra plazmada maksimal konsentrasiyası (Cmax) 2-3 saatdan sonra qeyd olunur. əldə edilir. 300 mq-lıq kapsulun mütləq biomənimsənilməsi təqribən 60% təşkil edir. Qida, o cümlədən yağlarla zəngin olan qida, qabapentinin farmakokinetikasına klinik əhəmiyyətli təsir göstərmir.

Qabapentinin farmakokinetikası təkrar qəbuldan asılı deyil. Klinik tədqiqatlarda qabapentinin plazmada konsentrasiyası adətən 2 mq/ml-20 mkq/ml olsa da, bu cür konsentrasiyalar təhlükəsizlik və effektivliyi proqnozlaşdıra bilməz.

Paylanması

Qabapentin praktiki olaraq plazma zülaları ilə birləşmir (3%-dən az). Paylanma həcmi 57,7 litr təşkil edir. Epilepsiyadan əziyyət çəkən pasiyentlərdə onurğa beyni mayesində qabapentinin konsentrasiyası müvafiq sabit plazma konsentrasiyasının təxminən 20%-ni təşkil edir. Qabapentin ana südünə nüfuz edir.

Metabolizmi

İnsanlarda qabapentinin metabolizminə dair heç bir məlumatlar yoxdur. Preparat dərman maddələrinin metabolizmində iştirak edən qarışıq funksiyalı oksidləşdirici qaraciyər fermentlərini induksiya etmir.

Xaric olması

Qabapentinin yarımxaricolma dövrü dozadan asılı deyil və orta hesabla 5-7 saat təşkil edir. Qabapentin orqanizmdən dəyişilməmiş şəkildə yalnız böyrəklər vasitəsi ilə xaric olunur. Yaşlılarda və böyrək funksiyalarının pozulması olan pasiyentlərdə qabapentinin qan plazmasından klirensi azalır. Xaricolma sürətinin klirensi, plazmadan klirensi və böyrək klirensi kreatinin klirensi ilə düz mütənasibdir. Qabapentin hemodializ zamanı plazmadan xaric olur. Böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə və/və ya hemodializ keçirən pasiyentlərdə dozanın korreksiya olunması məsləhət görülür.

Uşaqlarda qabapentinin farmakokinetikası 1 aydan 12 yaşa qədər olan 50 subyektdə təyin olunmuşdur. Ümumiyyətlə, mq/kq-a dozalanma zamanı 5 yaşdan yuxarı uşaqların qan plazmasında qabapentinin konsentrasiyaları, böyüklərdə olan konsentrasiyalarla eynidir. 1-48 ay yaşında olan 24 sağlam uşaqda aparılan farmakokinetik tədqiqatda, 5 yaşdan yuxarı uşaqlarda mövcud məlumatlara nisbətdə təxminən 30% aşağı təsir (AUC), aşağı Cmax və bədən çəkisinə daha yüksək klirens müşahidə edilmişdir.

Xəttilik/qeyri-xəttilik

Qabapentinin biomənimsənilməsi (absorbsiya olunmuş dozasın fraksiyası) dozanın artması ilə azalır ki, bu da biomənimsənilmə parametrinin (F), məsələn, Ae%, CL/F, Vd/F daxil olduğu farmakokinetik parametrlərə xətti xarakter verir. Eliminasion farmakokinetika (CLr və T1/2 kimi biomənimsənilmə parametrinin (F) daxil olmadığı farmakokinetik parametrlər) ən yaxşı şəkildə xətti farmakokinetika kimi təsvir olunur. Qabapentinin tarazlıq plazma konsentrasiyaları tək-dozalı məlumatlar əsasında təxmin edilə bilər.

 

İstifadəsinə göstərişlər

Epilepsiya zamanı

• böyüklərdə və 6 yaşdan yuxarı olan uşaqlarda ikincili generalizəolunmuş və ya olunmamış parsial qıcolmalarda köməkçi müalicə kimi göstərişdir.

• böyüklərdə və 12 yaşdan yuxarı olan uşaqlarda ikincili generalizəolunmuş və ya olunmamış parsial qıcolmaların müalicəsində monoterapiya kimi göstərişdir.

Periferik neyropatiya ilə əlaqədar olan ağrılar zamanı

• böyüklərdə ağrılı diabetik neyropatiya kimi periferik diabetik neyropatiyaların müalicəsində və herpesdən sonrakı nevralgiyalarda göstərişdir.

 

Əks göstərişlər

Preparatın tərkibində olan komponentlərdən hər hansı birinə qarşı yüksək həssaslıq.

 

Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri

Eozinofiliya və sistem simptomlarla dərman səpgisi (Drug rash with eosinophilia and systemic symptoms, DRESS-sindrom)

Qabapentin daxil olmaqla, epilepsiyaəleyhinə dərman preparatları qəbul edən pasiyentlərdə eozinofiliya və sistem simptomlar ilə dərman reaksiyası kimi ağır dərəcəli, həyat üçün təhlükəli sistem yüksək həssaslıq reaksiyaları barədə məlumat verilmişdir. Qeyd etmək lazımdır ki, hiperhəssaslıq reaksiyalarının qızdırma və ya limfadenopatiya kimi erkən təzahürləri, hətta səpgi aşkar olunmadığı halda da baş verə bilər. Belə əlamətlər/simptomlar meydana çıxarsa, pasiyentin vəziyyəti dərhal qiymətləndirilməlidir; bu əlamətlərin digər mənşəyi təsdiqlənmədikdə qabapentin ilə müalicə dayandırılmalıdır.

Anafilaksiya

Qabapentin anafilaksiyaya səbəb ola bilər. Anafilaksiyanın qeydə alınmış hallarında təcili tibbi yardım tələb edən əlamətlərə və simptomlara tənəffüsün çətinləşməsi, dodaqların, boğazın və dilin ödemi və hipotoniya daxil olmuşdur. Anafilaksiya əlamətləri və simptomları meydana çıxdıqda, qabapentinlə müalicəni dayandırılmalıdır və dərhal tibbi yardım üçün müraciət etmək lazımdır.

Suisidal fikirlər və davranış

Epilepsiyaəleyhinə preparatları qəbul edən xəstələrdə suisidal fikirlər və davranışlar qeyd edilmişdir. Riskin mexanizmi məlum deyildir və əldə olan məlumatlar qabapentin üçün bu riskin artmasının mümkünlüyünü istisna etmir. Pasiyentlərə (və onlara qulluq edən şəxslərə) suisidal fikirlər və ya davranış əlamətləri yarandıqda həkimə müraciət etmək tövsiyə edilməlidir.

Kəskin pankreatit

Qabapentinlə müalicə alan xəstələrdə kəskin pankreatit inkişaf edən hallarda qabapentinin qəbulu dayandırılmalıdır.

Qıcolma titmaları

Qabapentinlə müalicə zamanı rikoşet qıcolma tutmaları əlamətlərinin olmamasına baxmayaraq, epilepsiya olan pasiyentlərdə qıcolmaəleyhinə preparatların istifadəsinin kəskin dayandırılması epileptik tutmaların tezliyinin artmasına səbəb ola bilər. Digər epilepsiyaəleyhinə preparatlardan istifadə etdikdə olduğu kimi, bəzi pasiyentlərdə qıcolmaların baş vermə tezliyi arta bilər və ya yeni tipli tutmalar meydana çıxa bilər.
Digər epilepsiyaəleyhinə preparatlarla olduğu kimi, qabapentin ilə monoterapiyaya keçmək məqsədi ilə birdən çox epilepsiyaəleyhinə preparat qəbul edən çətin müalicə olunan pasiyentlərdə, eyni zamanda epilepsiyaəleyhinə preparatların istifadəsinin dayandırılması cəhdləri nadir hallarda müvəffəqiyyətli olmuşdur. Absanslar kimi, birincili-generalizə olunmuş tutmalar zamanı, qabapentin effektiv preparat deyil və bəzi pasiyentlərdə bu cür tutmaların güclənməsinə səbəb ola bilər. Beləliklə, absanslar daxil olmaqla, qarışıq tutmalardan əziyyət çəkən pasiyentlərdə qabapentin preparatı ehtiyatla istifadə edilməlidir.
Başgicəllənmə, yuxululuq, şüurun itməsi, şüurun qarışması və əqli pozğunluqlar

Qabapentin ilə müalicə, təsadüfi travmaların (yıxılma nəticəsində) tezliyini artıra bilən, başgicəllənmə və yuxululuq ilə müşayiət olunmuşdur. Həmçinin, qabapentinin qeydiyyatdan sonrakı istifadəsi zamanı, şüurun dumanlanması (çaşqınlıq), şüurun itməsi, şüurun dumanlanması və əqli fəaliyyətin pozulması kimi hallar barədə məlumatlar verilmişdir. Bu səbəbdən, pasiyentlərə, preparatının potensial effektlərini dəqiq öyrənməyənə qədər, ehtiyat tədbirlərinə riayət etmələri tövsiyə edilməlidir.

Opioidlərlə birlikdə istifadəsi

Opioidlərlə yanaşı müalicə tələb edən pasiyentlərdə yuxululuq, sedasiya və tənəffüs çatışmazlığı kimi MSS depressiyasının əlamətləri diqqətlə izlənilməlidir. Eyni zamanda morfin və qabapentin istifadə edən pasiyentlərin orqanizmində qabapentinin konsentrasiyası yüksələ bilər. Qabapentinin və ya opioidlərin dozası müvafiq şəkildə azaldılmalıdır.

Tənəffüsün tormozlanması

Qabapentin ağır tənəffüs çatışmazlığına səbəb ola bilər. Tənəffüs funksiyası pozulmuş, tənəffüs yollarının xəstəlikləri, nevroloji xəstəlikləri və ya böyrək çatışmazlığı olan pasiyentlər, yanaşı olaraq MSS-ə tormozlayıcı təsir göstərən dərman preparatları istifadə edən pasiyentlər və yaşlılar bu ağır əlavə təsirin daha yüksək başvermə riskinə məruz qala bilərlər. Bu pasiyentlərdə preparatın dozasının tənzimlənməsi tələb oluna bilər.

Yaşlılarda (65 yaşdan yuxarı) istifadəsi

65 yaşdan yuxarı pasiyentlərdə qabapentinlə hər hansı sistemli klinik tədqiqatlar aparılmamışdır.

Neyropatik ağrısı olan pasiyentlərdə aparılan ikiqat kor tədqiqatda, 65 yaşdan yuxarı olan pasiyentlərdə gənc pasiyentlərə nisbətən bir qədər yüksək nisbətdə yuxululuq, periferik ödem və asteniya halları rast gəlinmişdir. Bu nəticələrdən başqa, bu yaş qrupunda aparılan klinik tədqiqatlar gənc pasiyentlərdə müşahidə olunanlardan fərqli bir əlavə təsirlər profilini göstərmir.

Uşaqlarda istifadəsi

Qabapentinlə uzunmüddətli müalicənin (36 həftədən artıq) uşaqlarda və yeniyetmələrdə təhsilə, intellektə və inkişafa təsiri kifayət qədər öyrənilməmişdir. Ona görə də, uzunmüddətli müalicənin üstünlüyü belə müalicənin potensial riskləri ilə müqayisə edilməlidir.

Preparatdan sui-istifadə və asılılıq

Sui-istifadə və asılılıq halları barədə postmarketinq dövründə məlumat verilmişdir. Anamnezdə pasiyentlərin narkotiklərdən sui-istifadə etməsini ciddi qiymətləndirmək və onları qabapentindən sui-istifadənin mümkün əlamətlərinə, məsələn, narkotik-axtarıcı davranış, dozanın artırılması, tolerantlığın inkişafı riski kimi əlamətləri aşkar edilməsi məqsədi ilə pasiyentlərə diqqətlə nəzarət etmək tövsiyə olunur.
Laborator tədqiqatlar

Digər qıcolmaəleyhinə preparatlara qabapentin əlavə edilərkən Ames N-Multistix SG test-zolağı maddəsilə sidikdə zülalın təyininin yanlış müsbət nəticələr verdiyi müəyyən edilmişdir. Sidikdə zülalı təyin etmək üçün daha spesifik metod sayılan sulfosalisil turşusu ilə presipitasiyadan istifadə etmək tövsiyə olunur.

Preparatın kapsulların tərkibində laktoza var. Qalaktozaya qarşı dözümsüzlük, Lapp laktaza çatışmazlığı və ya qlükoza-qalaktoza malabsorbsiyası kimi nadir irsi problemləri olan pasiyentlərə preparatı istifadə etmək olmaz.

 

Digər dərman maddələri ilə qarşılıqlı təsiri

Qabapentinin və opioidlərin istifadəsi ilə əlaqədar olaraq, tənəffüsün tormozlanması və/və ya sedasiya halları barədə spontan və ədəbiyyat məlumatları mövcuddur. Bu məlumatların bəzilərində müəlliflər hesab edir ki, bu, xüsusilə qabapentin və opioidlərin kombinasiyası ilə bağlı xüsusi narahatlıq doğurur, xüsusilə yaşlı pasiyentlərdə.

Sağlam könüllülərin (N=12) iştirak etdiyi bir tədqiqatda, 600 mq qabapentin kapsulundan 2 saat əvvəl 60 mq tədricən azad olunan morfin kapsulu qəbul edildikdə, qabapentin orta AUC göstəricisi, morfin olmadan qəbul olunan qabapentinə nisbətən 44% artmışdır. Bu səbəbdən, opioidlərlə yanaşı müalicə tələb edən pasiyentlərdə yuxululuq, sedasiya və tənəffüs çatışmazlığı kimi MSS depressiyasının əlamətləri diqqətlə izlənilməlidir və qabapentinin və ya opioidin dozası müvafiq olaraq azaldılmalıdır.

Qabapentinlə fenobarbital, fenitoin, valproat turşusu və karbamazepin arasında qarşılıqlı təsir müəyyən edilməmişdir. Tarazlıq vəziyyətində qabapentinin farmakokinetikası həm sağlam şəxslərdə, həm də digər qıcolmaəleyhinə preparatlar qəbul edən xəstələrdə eyni olmuşdur.

Qabapentin tərkibində noretindron və/və ya etinilestradiol olan peroral kontraseptivlərlə eyni vaxtda istifadə edilərkən hər iki komponentin farmakokinetikasında dəyişikliklər müşahidə olunmamışdır. Qabapentin tərkibində alüminium və maqnezium olan antasidlərlə eyni vaxtda istifadə olunarkən onun biomənimsənilməsinin 24% azaldığı müəyyən edilmişdir. Qabapentini antasidlərin qəbulundan təxminən 2 saat sonra qəbul etmək məsləhət görülür.

Probenesid qabapentinin böyrəklərlə ekskresiyasına təsir etmir. Simetidinlə eyni vaxtda istifadə olunarkən qabapentinin böyrəklərlə ekskresiyasında cüzi azalma aşkar oluna bilər ki, bu da klinik əhəmiyyət kəsb etmir.

 

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi

Hamiləlik

Epilepsiya və ümumiyyətlə epilepsiyaəleyhinə dərman vasitələrinin istifadəsi ilə əlaqəli risk

Anaları epilepsiyaəleyhinə preparatlar qəbul edən uşaqlarda, anadangəlmə qüsurların meydana yaranma riski 2-3 dəfə artır. Daha çox dodaqların haçalanması, ürək-damar sisteminin qüsurları və sinir borusunun defektləri qeyd olunmuşdur. Bir neçə epilepsiyaəleyhinə preparatların istifadəsi monoterapiyaya nisbətən anadangəlmə inkişaf qüsurlarının yaranma riskini yüksəldə bilər, buna görə də, mümkün qədər monoterapiya tətbiq olunmalıdır.

Hamiləliyi ehtimal edilən qadınlara və reproduktiv yaş dövründə olan qadınlara mütəxəssis məsləhəti vacibdir; hamiləliyi planlaşdıran qadınlarda epilepsiyaəleyhinə preparatların istifadəsinin zərurətini təkrar nəzərdən keçirmək lazımdır. Epilepsiyaəleyhinə müalicəni birdən-birə dayandırmaq olmaz, çünki bu, ana və uşaq üçün ciddi nəticələrə səbəb ola bilən davamlı epileptik tutmalara gətirib çıxara bilər. Nadir hallarda, anaları epilepsiyadan əziyyət çəkən uşaqlarda inkişafın ləngiməsi qeyd olunmuşdur. İnkişafın ləngiməsinin genetik, sosial faktorlar, anada olan epilepsiya və ya epilepsiyaəleyhinə müalicənin aparılması ilə əlaqədar olub olmadığını müəyyən etmək mümkün deyil.

Qabapentin ilə əlaqəli risk

Qabapentin plasentar baryerdən keçir.

Qabapentinin hamilə qadınlarda istifadəsinə dair məlumat yoxdur və ya məhduddur.

Heyvanlar üzərində aparılan tədqiqatlarda reproduktiv toksiklik aşkar edilməmişdir. İnsanlar üçün potensial risk məlum deyil. Teqapen həkim göstərişi və nəzarəti olmadan hamiləlik dövründə istifadə olunmamalıdır. Qabapentin hamiləlik zamanı yalnız ana üçün faydası döl və yenidoğulmuş (inkişaf qüsurları, əqli və fiziki inkişafın ləngiməsi) üçün potensial riskdən yüksək olduğu hallarda istifadə oluna bilər. Qabapentin hamiləlik dövründə istifadəsinin anadangəlmə qüsurların riskinin yüksəlməsi ilə əlaqəsi barədə birmənalı nəticə çıxarmaq mümkün deyil, çünki epilepsiyanın özü artıq belə bir riski daşıyır və hər qeydə alınan hamiləlikdə müalicə zamanı epilepsiyaəleyhinə preparatlardan istifadə edilir.

Laktasiya dövrü

Qabapentin ana südünə nüfuz edir. Preparatın ana südü ilə qidalanan körpəyə təsiri məlum olmadığı üçün, laktasiya dövründə qabapentin qəbul edildikdə, ehtiyatlı olmaq lazımdır. Qabapentin laktasiya dövründə olan qadınlarda yalnız fayda riskdən üstün olduqda istifadə edilməlidir.

Fertillik
Heyvanlar üzərində aparılan tədqiqatlarda preparatın fertilliyə təsiri aşkar edilməmişdir.

 

Nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri

Qabapentin preparatı nəqliyyat vasitəsini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə  qabiliyyətinə zəif və ya mülayim dərəcədə təsir edir.

Qabapentin mərkəzi sinir sisteminə təsir edərək yuxululuq, başgicəllənmə və buna oxşar simptomlar törədə bilər. Bu əlavə təsirlər hətta yalnız yüngül və ya orta dərəcəli olsalar da, nəqliyyat vasitəsini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarə edən pasiyentlərdə potensial təhlükə yarada bilər. Bu, əsasən müalicənin əvvəlində və dozanın artmasından sonra baş verir.

 

İstifadə qaydası və dozası

Daxilə, qida qəbulu vaxtından asılı olmayaraq qəbul edilir.

Dozanı bütövlükdə, kifayət qədər maye ilə birlikdə (1 stəkan su ilə) qəbul etmək lazımdır.

Böyüklərdə və 12 yaşdan yuxarı yeniyetmələrdə bütün göstərişlər zamanı başlanğıc doza və onun tənzimlənməsi aşağıdakı cədvəldə göstərildiyi kimi aparılır.

12 yaşdan kiçik uşaqlar üçün doza qaydaları bu bölmədə aşağıda ayrı bir alt başlıq altında verilib.

Cədvəl 1.  Dozalanma sxemi – ilkin titrləmə